საიტის მენიუ

სოციალური ქსელები

     

მთაში საკუთრების რეგისტრაციის საკითხი გაზაფხულზე დაიძვრება - ინტერვიუ პაპუნა უგრეხელიძესთან

14:12 - 08 დეკემბერი 2017 hits 24321

რა ცვლილებებს გეგმავს საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტო იმისათვის, რომ მაღალმთიან რეგიონებში მოსახლეობამ მამა-პაპისეული სახლებისა და მიწის ნაკვეთების საკუთრებად რეგისტრაცია შეძლოს? რა სამართლებრივი მექანიზმები არსებობს ამჟამად? როგორ მიმდინარეობს მიწის რეგისტრაციის რეფორმა, რომელიც 2016 წლის 1-ელ აგვისტოს დაიწყო და 2018 წლის 1-ელ ივლისს უნდა დასრულდეს? გახდება თუ არა შესაძლებელი თვითნებურად დაკავებული მიწის ნაკვეთების საკუთრებად აღიარება, თუ მასზე არც შენობა დგას და არც მრავალწლიანი ნარგავები? „მთის ამბების“ კითხვებს საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს თავმჯდომარე პაპუნა უგრეხელიძე პასუხობს.

- ბატონო პაპუნა, პანკისის ხეობის სოფლების მოსახლეობის აბსოლუტურ უმრავლესობას გადაულახავ პრობლემად აქვს ქცეული საცხოვრებელ სახლებსა და საკარმიდამო მიწის ნაკვეთებზე უფლების რეგისტრაცია. მათ ფაქტობრივ მფლობელობაში არსებული უძრავი ქონების შესყიდვა ძირითადად განხორციელებულია 1990-იან წლებში, ეთნიკურად ოსი მოსახლეობისგან, რომლებიც იმ პერიოდში შექმნილი პოლიტიკური ვითარების გამო იაფად ყიდდნენ სახლებს და მუდმივ საცხოვრებლად რუსეთის ფედერაციაში მიდიოდნენ. ქონების გასხვისება ხდებოდა კანონით დადგენილი ფორმის დაუცველად, ზეპირად ან „შინაურულად“ დადებული წერილობითი გარიგებებით და ფაქტობრივად, მხოლოდ თანხის გადახდით შემოიფარგლებოდა. ამჟამად სოფლების მოსახლეობის უმეტეს ნაწილს არ გააჩნია იურიდიულად ვარგისი წერილობითი დოკუმენტი, რის გამოც შეუძლებელია საკუთრების (ან თუნდაც სარგებლობის) უფლების საჯარო რეესტრში დარეგისტრირება. პრობლემას კიდევ უფრო ართულებს ის გარემოება, რომ სახლების ფორმალურ მესაკუთრეთა უმეტესობა უკვე გარდაცვლილია, ხოლო მათი მემკვიდრეების ადგილსამყოფელის დადგენა ვერ ხერხდება. არსებობს თუ არა რაიმე სამართლებრივი მექანიზმები ამგვარი პრობლემის გადასაწყვეტად?

- ამ პრობლემის შესახებ ვიცით. 1990-იან წლებში ჩატარებული მიწის რეფორმის შედეგებს, ჩვენ დღეს მიმდინარე მიწის რეგისტრაციის რეფორმის ფარგლებში ვებრძვით, ვეძებთ მეთოდოლოგიას, როგორ უნდა გამოვასწოროთ ეს ხარვეზები. მიწის რეფორმა საქართველოს მთელ ტერიტორიაზე უნდა ჩატარებულიყო 1992-დან 1999-წლამდე. სამწუხაროდ, გვაქვს რეგიონები, განსაკუთრებით მთაში, სადაც მიწის რეფორმა არ ჩატარებულა. შესაბამისად, ჩვენი მოქალაქეები ფლობენ მამაპაპისეულ მიწას, ასევე სხვა მიწებს თუნდაც ფორმის დაუცველად დადებული გარიგების მეშვეობით, მაგრამ ვერ ახერხებენ მის რეგისტრაციას, რადგან სამართლებრივი საფუძველი არ შეიქმნა 1992-1999 წლებში. რა გამოსავალი შეიძლება ვიპოვოთ ამ შემთხვევაში? ჩვენ დავიწყეთ რეფორმა ორი მიმართულებით, ეს არის სპორადული მიმართულება, სადაც ბარიერებს ვუხსნით მოქალაქეებს და არის სისტემური რეგისტრაცია, სადაც ვცდილობთ პრობლემებს სისტემურად დავუპირისპირდეთ. სისტემური რეგისტრაციის საპილოტო პროექტი 12 დასახლებაში ხორციელდება, კერძოდ ეს დასახლებებია: მანგლისი, ჯიმითი, არბოშიკი, არხილოსკალო, სალხინო, კარალეთი, ზარიძეები, ვედიდკარი, ლახამულა, საგურამო, მზისგული და შუახევი. პროგრამის მიზანია, შევიმუშაოთ მეთოდი, რომლითაც შემდეგ, მათ შორის იქ, სადაც რეფორმა არ ჩატარებულა, ვიპოვით გამოსავალს, როგორ უნდა განხორციელდეს რეგისტრაცია.

თუშეთში, რაჭაში, სვანეთში ვხვდებით ადგილებს, ასევე თუნდაც პანკისის ხეობაში, სადაც რეფორმა რეალურად არ ჩატარებულა, არ არსებობს დოკუმენტაცია და მოქალაქეებს უჩნდებათ პრობლემები, რომლებსაც ინდივიდუალურად ვერ გადავწყვეტთ. საკითხს სისტემურად უნდა მივუდგეთ, უნდა ვიპოვოთ სწორი მეთოდი. რაც მთავარია, უნდა შევათანხმოთ მოსახლეობა ამ განაწილებაზე, იქნება ეს მიწის თუ საკარმიდამო ნაკვეთების განაწილება, რომ ეს პრინციპი პირველ რიგში მათთვის იქნება მისაღები და მათ პრობლემებს მოაგვარებს.

- მაგრამ პროცესები სწრაფად ვითარდება. თუ ჩვენ 10 წლის წინანდელ მდგომარეობას გავიხსენებთ, მაღალმთიან რეგიონებში, ბევრგან სრულიად განსხვავებული სიტუაციაა ეკონომიური აქტივობების თვალსაზრისით. მაგალითად, მცირე მეწარმეს, რომელიც მთაში საოჯახო სასტუმროს ამუშავებსან ფიზიკურ პირს, რომელსაც სახლი ან მიწის ნაკვეთი აქვს და მცირე ბიზნესის კეთება სურს, მაგრამ უძრავი ქონება არ აქვთ საკუთრებად რეგისტრირებული, უჭირთ, ფეხი აუწყონ ამ ეკონომიკურ პროცესებს. ხელი ეშლებათ სესხის ან გრანტის მიღებაში, ხშირად მთაში მცხოვრები პირის სტატუსის მოპოვებასაც კი ვერ ახერხებენ, რომ საგადასახადო შეღავათებით ისარგებლონ. ამასთან, თუშეთსა და ხევსურეთში, ასევე სხვა მაღალმთიან რეგიონებში, მოსახლეობა მამა-პაპისეული სახლების დარეგისტრირებას ვერ ახერხებს, ვინაიდან ამ რეგიონებში ადრეულ პერიოდში არ ჩატარებულა სახლების ინვენტარიზაცია, არ ხდებოდა პროექტირება და სამშენებლო ნებართვის გაცემა, ანუ სახლების აშენება ხდებოდა სათემო ტრადიციის საფუძველზე. ამიტომ მოქალაქეებს არ გააჩნდათ ქონებაზე უფლების დამადასტურებელი რაიმე იურიდიული დოკუმენტები. შესაბამისად, მათი მემკვიდრეებიც დღეს დგანან პრობლემის წინაშე, რადგან ვერ ადასტურებენ, რომ სახლი მათმა წინაპარმა ააშენა და მას ეკუთვნოდა. როგორ შეიძლება მოგვარდეს ასეთი საკითხები?

- გარდა იმისა, რომ უშუალოდ მოქალაქეებს ეშლებათ ხელი, საკუთრების უფლება მოაქციონ სამოქალაქო ბრუნვაში, ასევე სახელმწიფოს ეშლება ხელი ინფრასტრუქტურული პროექტების განხორციელებაში, ტურიზმის განვითარებაში. ეს არის პირველი რიგის ამოცანა. ვერცერთი პროექტი ვერ განხორციელდება, თუ არ გვეცოდინება, ვინ არის მიწის მესაკუთრე, იქნება ეს კერძო მესაკუთრე, სახელმწიფო თუ მუნიციპალიტეტი. ჩვენი ამოცანაა, ყველა მესაკუთრე იდენტიფიცირებული იყოს, ვინ რას ფლობს, უნდა იყოს აღრიცხული. როდის მოხდება ეს? ეს არ არის შორეული პერსპექტივა. მადლობას გიხდით ამ პრობლემატიკის კომპეტენტური შესწავლისთვის და

გაძლევთ სიტყვას, რომ როდესაც მიმდინარე რეფორმის ანალიზს და გაგრძელების ჩვენეულ ხედვას დავამუშავებთ, ჩვენს ხედვაში ცალკე პრობლემად იქნება გამოყოფილი მაღალმთიანი რეგიონების პრობლემები, სადაც მიწის რეგისტრაციის რეფორმა არ ჩატარებულა. ეს მოხდება 2018 წლის გაზაფხულზე. საპარლამენტო სესიაზეჩვენი შეთავაზება უკვე წარდგენილი იქნება.

რეფორმა სრულდება 2018 წლის 1 ივლისს. იმდენად მაღალია მომართვიანობა, ჩვენ ვფიქრობთ ამ რეფორმის გაგრძელებაზე და ეს არ იქნება მხოლოდ ვადის გაგრძელება. ამ ორ წელიწადში რაც ვისწავლეთ, რა პრობლემებიც გამოიკვეთა, რა გამოსავალიც ვიპოვეთ, ვადის გაგრძელებასთან ერთად მთავრობას ეს გამოსავალი უნდა შევთავაზოთ. 

კანონმა უნდა მოგვცეს საშუალება, რომ იქ, სადაც რეფორმა არ ჩატარებულა და არ არის რეგისტრაციის საფუძველი ანუ არ არსებობს საკუთრების უფლების დამდგენი დოკუმენტი, დავადგინოთ საკუთრების უფლება. ბევრი მექანიზმი არსებობს, თუნდაც ის, რომ საერთო კრება შეთანხმდება ამგვარ განაწილებაზე, ან იმაზე, რომ ესა თუ ის კომლი, ამა და ამ მიწის ნაკვეთს ფლობდა და ამუშავებდა წლების განმავლობაში. ეს ერთი მტკიცებულებაა. თუ რაიმე სახის დოკუმენტი მოიძიება ჩვენთან, ზეპირი გარიგება თუ არსებობს ფორმის დაუცველად, ყველა ეს საშუალება უნდა გამოვიყენოთ იმისთვის, რათა საბოლოოდ დავრწმუნდეთ, რომ ამ მოქალაქეს ეკუთვნის ეს ქონება.

არის კიდევ ერთი გამოსავალი ნაპოვნი. ეს არის მთავრობის დადგენილება (საქართველოს მთავრობის 2016 წლის 11 ივლისის N318), რომლითაც დასახლების საერთო კრებას მიეცა საშუალება დაადასტუროს დაინტერესებული პირის მიერ უძრავი ნივთის ფაქტობრივად ფლობის ფაქტი. საერთო კრების მიერ მიღებული გადაწყვეტილება საბოლოოდ ეგზავნება მთავრობას, რომელიც ინდივიდუალურად, გამარტივებული წესით იქნება უფლებამოსილი გადასცეს საკუთრების უფლება მოქალაქეს.

- მოქალაქეები, რომლებიც მიმართავენ საჯარო რეესტრის სააგენტოს მიწის რეგისტრაციის მოთხოვნით, გამოთქვამენ უკმაყოფილებას, რომ დოკუმენტების მოძიების პროცესი დიდხანს ჭიანურდება, ხშირად 3-4 თვე ან უფრო მეტი. რით არის განპირობებული ეს პრობლემა და რა კეთდება თქვენი მხრიდან მის აღმოსაფხვრელად?

- საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს ფუნქცია რადიკალურად შეიცვალა 2016 წლის 1-ელ აგვისტოს, როცა დავიწყეთ მიწის რეგისტრაციის რეფორმა. თუ მოქალაქეს ჰქონდა ან აქვს მიწის ნაკვეთი, მაგრამ ამ დრომდე მას სათანადო დოკუმენტაციის არქონის, ხარვეზიანი საბუთების, საკუთრებასთან დაკავშირებული დავების ან სხვა დაბრკოლების გამო ვერ ირეგისტრირებდნენ, დღეს ამ პრობლემების გადაჭრაში მას სახელმწიფო ეხმარება. საჯარო რეესტრი სრულიად უფასოდ თვითონ მოიძიებს ყველა დოკუმენტს, რომლებიც კონკრეტულ მიწის ნაკვეთზე საკუთრების უფლებას ადასტურებს. გასათვალისწინებელია, რომ საკუთრების/მფლობელობის დამადასტურებელი დოკუმენტებით არ დგინდება მიწის ზუსტი ადგილმდებარეობა, რაც ქმნის ე.წ. „გადაფარვის“ პრობლემას, რომელიც  დღეს საჯარო რეესტრის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი თავისტკივილია.

მოქალაქისთვის მნიშვნელოვანი ბარიერი იყო აგეგმვითი/აზომვითი ნახაზის საფასურის გადახდა. სახელმწიფომ დაიწყო სუბსიდირების პროგრამა. აგეგმვითი/აზომვითი ნახაზის საფასური ანაზღაურდება მიწის პირველადი რეგისტრაციის ან მიწის მიმდინარე რეფორმის ფარგლებში, მიწის ნაკვეთების საზღვრების დაზუსტებისას. დღეისათვის დაფინანსებულია 167 289 ნახაზი, რაზედაც 15 მილიონი ლარი დაიხარჯა.

მოსახლეობას ბიუროკრატიის და სამართლებრივი ბარიერების ნაწილშიც ვთავაზობთ უფასო სერვისებს: მოქალაქეს აღარ უწევს სახელმწიფო უწყებებში სიარული და დამატებით ხარჯების გაწევა. მაგალითად, საქართველოს ეროვნული არქივიდან საკომლო ცნობის მიღება ღირდა 43 ლარი. იყო შემთხვევები, როდესაც ერთი ცნობა არ იყო საკმარისი გადაწყვეტილების მისაღებად და მოქალაქეს არქივისთვის რამდენჯერმე უნდა მიემართა. ახლა ამას ჩვენ თვითონ ვაკეთებთ.

არის შემთხვევები, როცა მიწის ნაკვეთს მოქალაქეები მხოლოდ იმიტომ ვერ ირეგისტრირებდნენ, რომ დოკუმენტებში სახელი და გვარი შეცდომით ეწერა, მაგალითად გიორგის ნაცვლად მითითებული იყო გოგია ან გივი. ასევე, ზოგიერთ დოკუმენტს არ აქვს თარიღი, ნომერი, უფლებამოსილი პირების ხელმოწერების საჭირო რაოდენობა, მაგრამ აკმაყოფილებს კანონით დადგენილ სხვა მოთხოვნებს. ამ პროექტის ფარგლებში მოქალაქეს აღარ სჭირდება სასამართლოში წასვლა და ბაჟის გადახდა. ამასაც ჩვენ თვითონ ვაკეთებთ.

თუკი მრავალი წლის წინ, მოქალაქემ მიწის ნაკვეთი შეიძინა, მაგრამ ეს გარიგება მხოლოდ ზეპირად ან წერილობით, ნოტარიუსის ან საჯარო რეესტრისთვის მიმართვის გარეშე აქვს გაფორმებული, ამის გამო კი რეგისტრაციას ვერ ახერხებდა, პროექტის ფარგლებში მოქალაქეს შეუძლია მიმართოს ნოტარიუსს, გარიგებაც ხელახლა უფასოდ გააფორმოს და მიწის ნაკვეთიც მარტივად დაირეგისტრიროს. 2016 წლის 1-ლი აგვისტოდან 2017 წლის 17 ნოემბრის ჩათვლით, სანოტარო მედიაცია განხორციელდა 5145 დავაზე, 516 დავა მორიგებით დასრულდა, სასამართლო დავის გარეშე.

გვაქვს ფაქტების კონსტატაციის სერვისიც, რომელიც ასევე უფასოა მოქალაქისთვის. თუკი მოქალაქეს გარკვეული ფაქტობრივი გარემოებების დადგენა სჭირდება სპეციალური სამართლებრივი აქტით, ამას აღსრულების ეროვნული ბიუროს თანამშრომელი აკეთებს. გადაფარვის პრობლემა და სამეზობლო დავები მნიშვნელოვანი პრობლემა იყო მიწის რეგისტრაციის პროცესში. 1487 შემთხვევაში უკვე მოხდა ფაქტების კონსტატაცია.

მოქალაქეს, რომელსაც თვითნებურად ჰქონდა ან აქვს დაკავებული მიწის ნაკვეთი და არ გააჩნია უფლების დამდგენი დოკუმენტი, უნდა მიემართა მუნიციპალიტეტში არსებული მიწაზე საკუთრების უფლების აღიარების კომისიისთვის და გადაეხადა 300 ლარი. პროექტის ფარგლებში, საჯარო რეესტრი თვითონ მიმართავს კომისიას, რომელიც საფასურის გადახდის გარეშე, უმოკლეს ვადაში მიიღებს გადაწყვეტილებას. აღნიშნულ პერიოდში მიწაზე საკუთრების უფლების აღიარების კომისიებში გადაიგზავნა 64 980 განცხადება, საიდანაც 37 121 უკვე დაკმაყოფილდა.

როგორც ზემოთ აღვნიშნე, მიმდინარე მიწის რეგისტრაციის რეფორმის დაწყებამდე, მოქალაქეს ყველა დოკუმენტი თვითონ უნდა შეეგროვებინა არქივიდან, შემოსავლების სამსახურიდან, მუნიციპალიტეტიდან, გადაეხადა საფასური, დაეხარჯა დრო და როდესაც მოგვმართავდა მზა დოკუმენტებით, 4 სამუშაო დღე გვქონდა გადაწყვეტილების მისაღებად. მას შემდეგ, რაც ჩვენ გავხდით „მოქალაქის მოკავშირე“, ამ ყველაფერს თვითონ ვაკეთებთ.

გამოვითხოვთ, ვსწავლობთ, ვაჯამებთ და ვიღებთ გადაწყვეტილებას. ოთხ დღეში ამის გაკეთება რთულია, მითუფრო, როცა რეფორმის შედეგად მომართვიანობა 5-ჯერ, დადებითი გადაწყვეტილებები კი, 300%-ით არის გაზრდილი. ყოველდღიურად, დაახლოებით, 1 400 საკუთრების უფლება რეგისტრირდება უძრავ ქონებაზე. 17 ნოემბრის მონაცემებით, სულ შემოსულია 647 107 განცხადება, დადებითი გადაწყვეტილება მიღებულია 304 717 განაცხადზე. ვფიქრობ, ეს სტატისტიკა ყველაზე უფრო ნათლად ცხადყოფს რეფორმის წარმატებულობას.

მინდა, ხაზი გავუსვა იმასაც, რომ ჩვენ გვაქვს დაჩქარებული მომსახურებაც. იმავე დღეს შეგვიძლია მივიღოთ გადაწყვეტილება, დაახლოებით 1 საათში, თუ მოქალაქის მიერ წარმოდგენილი ყველა დოკუმენტი წესრიგშია. როცა მოქალაქისთვის დოკუმენტაციას ჩვენ თვითონ ვეძებთ, ამას 4 სამუშაო დღე არ ეყოფა და შესაძლოა, რამდენიმე თვე დასჭირდეს.

- 647 107 განცხადება მიწის ნაკვეთების რეგისტრაციის მოთხოვნით, საკმაოდ მაღალი რიცხვია. პროცენტულად, საქართველოს მასშტაბით რა ოდენობის მიწის ნაკვეთები იყო საკუთრებად რეგისტრირებული რეფორმის დაწყებამდე და ახლა რამდენი გვაქვს?

- მიწის ნაკვეთების საერთო რაოდენობის, რაც მოქალაქეებზე უნდა ყოფილიყო რეგისტრირებული, მხოლოდ 25% იყო რეგისტრირებული, რაც ძალიან დაბალი მაჩვენებელია. ეს ხელს უშლიდა როგორც მოქალაქეს, რომ სამოქალაქო ბრუნვაში მოექცია საკუთრება, ასევე სახელმწიფოს, ინვესტორს. მიწაზე საკუთრების უფლების რეგისტრაცია ქვეყნის ეკონომიკის განვითარებისთვის მნიშვნელოვანია. რეფორმის შედეგად, დაახლოებით 50%-ს უკვე მივაღწიეთ და სწორედ ამიტომ, ვფიქრობთ გავაგრძელოთ რეფორმის მოქმედების ვადა, რომ ეს დაფარვა 100 % იყოს. მომართვიანობა გვაძლევს ამის საფუძველს, რომ მოთხოვნილება არის. ამასთან, მას შემდეგ, რაც ჩვენ ეს რეფორმა დავიწყეთ, ბევრი რამ ვისწავლეთ. შესაბამისად, ის რაც ვისწავლეთ, კიდევ უფრო უკეთესს გახდის რეფორმას,  შევიტანთ ცვლილებებს შესაბამის საკანონმდებლო აქტებში და გავაგრძელებთ.

- რამდენადაც ჩემთვის ცნობილია, მუნიციპალიტეტებში არსებული საკუთრების უფლების აღიარების კომისიები მიწის ნაკვეთზე საკუთრების აღიარებას მხოლოდ იმ შემთხვევაში ახდენენ, თუ მასზე განთავსებულია შენობა (აშენებული ან მშენებარე) ან ნანგრევი მაინც. არის ისეთი ფაქტები, როცა კომისიებმა უარი უთხრეს მოქალაქეებს თვითნებურად დაკავებულ მიწაზე საკუთრების აღიარებაზე, იმის მიუხედავად, რომ მათ იქ მრავალწლიანი ნარგავები ჰქონდათ გაშენებული. ცნობილია ისეთი შემთხვევებიც, როცა საკუთრების აღიარების მისაღწევად მოქალაქეებმა რაღაც ნაგებობა ააშენეს და შემდეგ ისევ დაანგრიეს, რომ მას შეძლებისდაგვარად „ძველის“ იერსახე მისცემოდა. ამ მიმართულებით თუ იგეგმება საკანონმდებლო ცვლილებები და იქნება თუ არა შესაძლებელი შენობისგარეშე მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების აღიარება?

- ჩვენ გვინდა გავაფართოვოთ ის გარემოებები, რაც მოგვცემს საშუალებას დავრწმუნდეთ, რომ ეს ადამიანები ნამდვილად ფლობენ ამ მიწის ნაკვეთებს, ამუშავებდნენ ან სხვა პროექტებს ახორციელებდნენ. თუნდაც, მრავალწლიანი ნარგავებით დაკავებულ მიწაზე, რომ გაჩნდეს საკუთრების უფლების აღიარების შესაძლებლობა. ამ შემთხვევაში, მიწაზე არსებული მრავალწლიანი ნარგავები შენობის მსგავსად განიხილება მფლობელობის დამადასტურებლად. შესაძლოა, რომ ცარიელ ნაკვეთზეც მოხდეს საკუთრების აღიარება, თუკი მოქალაქეს ის თვითნებურად დიდი ხანია დაკავებული აქვს. ჩვენ ვაანალიზებთ რეფორმას, უფრო უკეთესი რომ გახდეს.

- ცარიელ ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარება ხომ არ შექმნის იმის რისკებს, რომ ახლა დაიკავონ მოქალაქეებმა ტერიტორია და შემდეგ თქვან, რომ წლების განმავლობაში ფლობდნენ?

- არის ეს რისკი, თუმცა კანონი აუცილებლად უნდა ითვალისწინებდეს პრევენციის ღონისძიებებს. ცარიელ მიწის ნაკვეთზე საკუთრების რეგისტრაცია იქნება გაცილებით რთული.

- მიწის რეგისტრაციის პროექტის, ასევე მიწის სისტემური რეგისტრაციის საპილოტო პროგრამის ფარგლებში არის ისეთი შემთხვევები, როცა მოქალაქეები უარს ამბობენ საკუთრების რეგისტრაციაზე და ძირითადად რა მიზეზით?

- არის ასეთი შემთხვევები და ეს ძირითად განპირობებულია შემდეგი ფაქტორებით, რის შესახებაც ისინი კითხვებით მოგვმართავენ: მოხდება თუ არა დაბეგვრა იმ შემთხვევაში თუ რეგისტრაცია განხორციელდება, მოუწევს თუ არა მიწის გადასახადის გადახდა? სოციალურად დაუცველის სტატუსი შეუწყდება თუ არა? გარკვეული შიში აქვთ, რომ თავი აარიდონ რეგისტრაციას თუ ისინი არიან მოვალეთა რეესტრში და ვალი აქვთ. ეს არის ის ძირითადი რისკები, რაც აფრთხობს მოქალაქეებს, დაირეგისტრირონ საკუთრება. ასევე, ადრე სისტემური რეგისტრაციის რამდენიმე მცდელობა იყო, რომელიც ხარვეზებით ან ცუდად განხორციელდა და მოქალაქეებს ნდობა გაუქრათ რეფორმისადმი. პირველი სისტემური რეგისტრაციის პროექტი 1999 წელს დაიწყო. მეორედ 2012 წელს განხორციელდა, როცა მთავრობის 2012 წლის 28 ივნისის დადგენილების საფუძველზე, საპარლამენტო არჩევნებამდე, მთელი საქართველოს მასშტაბით  550 000 მოქალაქეს ერთ საღამოსდაურეგისტრირეს მიწის ნაკვეთები და გაიცა 550 000 ამონაწერი ყოველგვარი წინაპირობის, რეგისტრაციამდე სავალდებულო პროცედურების გარეშე. გრაფიკული მონაცემების სახით გამოიყენეს 1990-იან წლებში შექმნილი ნახატები. სამართლებრივი საფუძვლები ამ ამონაწერს არ ჰქონდა თანდართული. ყველაზე სავალალოა, რომ ეს 550 000 რეგისტრაცია თვითონ ამ მესაკუთრეებს, მეზობლებს უქმნის ყველაზე დიდ პრობლემას, რადგან მიწის ნაკვეთი შეიძლება რეგისტრირებული იყოს არასწორ ადგილას. ამონაწერების საფუძველზე დადებული აქვთ გარიგებები, იპითეკით არის დატვირთული და ა.შ. ცალკეულ შემთხვევებში რეგისტრირებული მონაცემი ემთხვევა ადგილზერეალურად არსებულ მდგომარეობას, მაგრამ არის საწინააღმდეგო შემთხვევებიც. 100 000 რეგისტრაცია თვითონ მოქალაქეთა მომართვების საფუძველზე გავაბათილეთ. ხელისუფლების შეცვლის შემდეგ ითქვა, რომ პარლამენტს მიეღო კანონი და ეს რეგისტრაციები უკანონოდ ყოფილიყო ცნობილი, მაგრამ სახელმწიფო ამაზე არ წავიდა. არ გააუქმა ერთი ხელის მოსმით ეს არასრულყოფილი რეგისტრაციები და უფრო რთული, ადმინისტრაციული წარმოების გზა აირჩია, როდესაც სრულყოფილად გამოვიკვლევთ გარემოებებს და ამის შემდეგ ვიღებთ გადაწყვეტილებას, გავაუქმოთ რეგისტრაცია თუ დავტოვოთ ძალაში.

- აპირებთ თუ არა საჯარო რეესტრში ახალი სერვისების დანერგვას უახლოეს ერთ წელიწადში?

- საჯარო რეესტრი ქმნის ეროვნულ სანავიგაციო სისტემას და მოახდენს საქართველოს გეოგრაფიული მონაცემების გლობალურ სანავიგაციო სისტემებში ინტეგრაციას. სივრცითი მოწყობა საქართველოს მთავრობის ოთხ-პუნქტიანი გეგმის მნიშვნელოვანი მიმართულებაა. ეს პროექტი ქვეყნის პოპულარიზაციას, ეკონომიკური პოტენციალის გაუმჯობესებას, ინფრასტრუქტურისა და ტურიზმის განვითარებას შეუწყობს ხელს. საქართველოს ტერიტორიის, მათ შორის საავტომობილო გზათა ქსელის ნაწილი უკვე სრულად არის აღწერილი.

მსოფლიოში ერთ-ერთ მსხვილ სანავიგაციო კომპანიასთან, Tomtom-თან თანამშრომლობის შედეგად, ჩვენ ველოდებით, რომ 2018 წლის ბოლოს „რენო ნისანის“ ავტომობილების ბორტკომპიუტერებში საქართველოს მონაცემები აისახება.

გარდა ამისა, ჩვენ შევიძინეთ ახალი მანქანა, რომელიც 360 გრადუსით აგროვებს სივრცით ინფორმაციას, იქნება ეს გზათა ქსელი, საგზაო ნიშნები, ინტერესის ობიექტები თუ სხვა. ეს მანქანა უკვე ჩვენთან არის და იანვრიდან დავიწყებთ ამ მანქანით ინფორმაციის შეგროვებას. ეს არის ნელი სვლით მოძრავი მანქანა, რომლის კამერა იღებს და შემდეგ გვაძლევს საშუალებას, რეალურ დროში ვნახოთ ეს სივრცითი ინფორმაცია. იანვარში ვიწყებთ და წლის ბოლომდე უნდა დავასრულოთ საქართველოს მასშტაბით. ეს არის უპრეცენდენტო პროექტი. საქართველო „ევროგეოგრაფიკსის“ წევრია და ეს ორგანიზაცია ჩვენს ინფორმაციას ევროპის მასშტაბით გაავრცელებს. ვიდეოჩვენება ამიერკავკასიის მასშტაბით პირველად ჩვენთან მოხდება.

გელა მთივლიშვილი

Mtisambebi.ge-ს რედაქტორი. პროფესიით იურისტია. აშუქებს ადამიანის უფლებებთან, ეთნიკურ უმცირესობებთან, კონფლიქტის ზონებთან და ტერორიზმთან დაკავშირებულ თემებს. E-mail: [email protected]

საქართველოს ამბები

ამავე რუბრიკაში

ვაკანსიები მთაში

თავში